Trong giai đoạn cao điểm của vụ Đông Xuân 2024–2025, tình hình sinh vật gây hại (SVGH) trên các loại cây trồng đang có xu hướng gia tăng tại nhiều vùng sản xuất nông nghiệp trên cả nước. Để bảo vệ năng suất, chất lượng nông sản, nông dân cần chủ động theo dõi và áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả.

Tình hình sâu bệnh trên các loại cây trồng

Trên cây lúa:

Bắc Bộ – Bắc Trung Bộ: Bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát sinh mạnh, đặc biệt trên các giống nhiễm và ruộng bón thừa đạm. Rầy nâu, rầy lưng trắng, sâu cuốn lá nhỏ, sâu đục thân 2 chấm, bệnh khô vằn, bạc lá, chuột... đang gây hại trên diện rộng.

Duyên hải Nam Trung Bộ – Tây Nguyên: Rầy, sâu đục thân, đạo ôn cổ lá, bệnh lem lép hạt, khô vằn… tiếp tục xuất hiện trên lúa giai đoạn đòng – chín.

Nam Bộ: Rầy nâu tuổi 3–4 gây hại nhẹ. Cần chú ý đạo ôn cổ bông, bạc lá vi khuẩn, bệnh đen lép hạt và sự gia tăng gây hại của chuột, ốc bươu vàng trên lúa Hè Thu mới gieo.

Trên cây ngô:

Sâu keo mùa thu, sâu đục thân, bệnh đốm lá, gỉ sắt, khô vằn… gây hại phổ biến từ nhẹ đến trung bình, cục bộ nặng.

Trên cây sắn:

Bệnh khảm lá virus tiếp tục lan rộng, đặc biệt tại miền Trung, Tây Nguyên và Nam Bộ. Bọ phấn trắng, rệp sáp cũng là các đối tượng đáng lưu ý.

Trên cây rau màu:

Sâu tơ, sâu xanh, bọ nhảy, bệnh sương mai, sâu đục lá cà chua, bệnh xoăn lá virus… tiếp tục gây hại mức độ nhẹ – trung bình. Sâu khoang, sâu xám, bệnh héo xanh, lở cổ rễ... ảnh hưởng đến đậu đỗ, lạc.

Trên cây ăn quả và cây công nghiệp:

Cây có múi: Greening, vàng lá thối rễ, sâu vẽ bùa, rệp, nhện đỏ tiếp tục gây hại.

Nhãn, vải, sầu riêng, thanh long, dừa… tiếp tục ghi nhận nhiều đối tượng gây hại như thán thư, rệp sáp, bọ xít muỗi, bệnh nứt thân xì mủ, bệnh đốm nâu.

Cây công nghiệp (cà phê, hồ tiêu, điều, cao su, chè): Sâu bệnh phát sinh chủ yếu gồm gỉ sắt, bệnh khô cành, rệp sáp, bệnh chết chậm, nấm hồng, bọ xít muỗi…

Khuyến nghị phòng trừ sâu bệnh hiệu quả

Để hạn chế thiệt hại, Cục Bảo vệ thực vật đã đề xuất các giải pháp chỉ đạo sản xuất tại địa phương, trong đó nhấn mạnh:

Tăng cường điều tra, dự tính, dự báo và theo dõi sát diễn biến sâu bệnh theo từng vùng sinh thái và giai đoạn sinh trưởng cây trồng.

Phòng trừ kịp thời các đối tượng chính: sâu đục thân, sâu cuốn lá, rầy nâu, đạo ôn, chuột… trên cây lúa; sâu keo mùa thu trên ngô; bệnh khảm lá virus trên sắn; bệnh chết nhanh, chết chậm trên hồ tiêu.

Áp dụng biện pháp tổng hợp (IPM): quản lý dịch hại bằng phương pháp canh tác phù hợp, sử dụng giống chống chịu, cân đối phân bón, ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, phân bón Hà Anh và sử dụng thuốc BVTV đúng kỹ thuật và theo hướng dẫn.

Tuyên truyền, hướng dẫn nông dân xử lý ốc bươu vàng, chuột gây hại, đặc biệt ở những chân ruộng thấp trũng.

Tuân thủ các công văn, chỉ thị chuyên ngành về điều tra, báo cáo, phòng chống dịch hại, đảm bảo triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh tới địa phương.

Việc chủ động nắm bắt diễn biến sâu bệnh và sử dụng phân bón một cách hợp lý, cân đối là yếu tố then chốt để nâng cao sức đề kháng cho cây trồng, giảm áp lực sâu bệnh và tăng hiệu quả kinh tế cho người nông dân.